Aile danışmanlığı son dönemlerin gözde mesleklerinden biridir. Mesleğe dair en çok merak edilen konulardan biri ise aile danışmanı çalışma alanları konusudur. Siz de aile danışmanı nerelerde çalışır sorusunun yanıtını merak ediyorsanız konuyla ilgili mini rehber niteliğindeki yazımızı okumalısınız.
Aile danışmanının çalıştığı kurum ve kuruluşlar hakkında detaylı bilgiye değinmeden önce aile danışmanı nedir, aile danışmanı nasıl olunur sorularını yanıtlayalım. Aile danışmanı, psikolojik danışmanlık hizmeti veren çalışandır. Danışmanlık hizmeti verdiği kişiler ise aile üyeleridir. Detaylarına rehberimizin ilerleyen bölümlerinde yer vereceğimiz bölümlerden mezun olup aile danışmanlığı eğitimi sonunda aile danışmanlığı sertifikasına sahip olan aile danışmanlık hizmeti verir.
Aile Danışmanı Nasıl Çalışır?
Aile üyelerinin, evli çiftlerin aile danışmanlığı hizmetine ihtiyaç duymasının pek çok nedeni vardır. Bu nedenler madde bağımlılığı, hamilelik veya hastalık sürecinde yaşanan zorluklar, kuşak çatışması, uyum sorunları şeklindedir. Aile bireyleri arasında çözülemeyen problemlerin olması, ailenin sağlıklı bir aile olmadığını gösterir. Sağlıksız ibaresiyle asıl ifade etmek istediğimiz ailelerin şu özelliklere sahip olduğudur:
- Aile içinde iletişim sağlıksızdır veya iletişimsizlik
- Aile rollerinde belirsizlik
- Eşler duygusal olgunluğa ulaşmamıştır
- Ailenin işlevleri (ekonomik, fiziksel, psikolojik ve sosyal ihtiyaçları karşılama) eksiktir
Aile danışmanları, lisans veya yüksek lisans programında ve aile danışmanlığı eğitimlerinde edindiği bilgileriyle, danışanların sağlıklı bir aile olup olmadığını anlayabilir. Bu noktada danışmanlık hizmeti veren kişilerin aile danışmanlığı teknikleri gibi mesleki bilgilerin yanı sıra bazı kişisel özelliklere de sahip olması gerekir. Aile evlilik danışmanı olarak görev yapan kişilerin mesleğinin gerektirdiği kişilik özellikleri şunlardır:
- İyi bir dinleyici olmak
- Empati yapabilmek
- İyi gözlem yapabilmek
- Çözüm odaklı olmak
- Etkili iletişim becerisine sahip olmak
- Sabırlı olmak
- Hoşgörülü olmak
- Farklı görüşlere saygılı olmak
- Yalnız kalmak yerine insanlarla iletişim içinde olmayı tercih etmek
- Lider ruhlu olmak
Mesleki bilgi ve becerileri kişilik özellikleri ile uyuşan aile danışmanları şu kurum ve kuruluşlarda çalışabilir:
- Rehabilitasyon ve özel eğitim merkezi
- Aile mahkemeleri (bilirkişi)
- Kadın ve aile sağlığı merkezleri
- Bakanlıkların il merkez müdürlükleri
- Aile danışmanlığı merkezleri
- Belediyelerin aile ve toplum sağlığı merkezleri
- Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü’ne (SHÇEK) bağlığı aile danışmanlığı merkezler
Aile danışmanları, mesai saatleri dışında uzmanlık hizmeti verme, özel aile danışma merkezi açma yetkisine de sahip olur. Aile danışmanlarının kamuda aile danışmanı unvanıyla olmasa da çalışabilmesi mümkündür. Örneğin, Türkiye Cumhuriyeti Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından “Aile Sosyal Destek Programı” gibi programlar kapsamında aile danışmanı alımı yapılabilir. Aile danışmanlarının özel sektörde istihdam edilme olasılığı daha yüksektir.
Aile Danışmanlığı Sertifika Programı
Aile danışmanı olmanın iki önemli şartı vardır: Lisans programlarının ilgili bölümlerinden mezun olmak ve aile danışmanlığı sertifikası sahibi olmak. Gerekli şartlar sağlanmadığında aile danışmanı unvanıyla herhangi bir kurumda çalışmak mümkün değildir. Aile danışmanlığı eğitimine katılmak ve aile danışmanı olmak için şu bölümlerden mezun olmuş olmak gereklidir: Sosyal Hizmetler, Çocuk Gelişimi, Psikoloji, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik, Sosyoloji, Hemşirelik, Tıp.
Bahsettiğimiz bölümlerden mezun olup yüksek lisans yapanlar aile danışmanlığı eğitimlerinden muaftır. Aile Danışmanlığı Yönetmeliği kapsamında aile danışmanlığı eğitimi, üniversiteler ve yetkili eğitim kurumları tarafından verilir. Aile danışmanlığı sertifika programı kapsamında aşağıdaki konular üzerine eğitim verilir:
- Aile Danışmanlığı
- Aile Kurumu Ve Yapısı
- Aile Olma Süreci
- Gelişim Alanları
- Ailede Uyum Problemleri
- Yaşlılıkta Uyum Problemleri
- Çift İlişkileri
- Ergenlik ve Gençlik Dönemi
- Çocuk Hakları Ve Hukuku
- Aile Danışmanlığında Sosyal Vakalar
- Danışmanlıkta Terapötik Süreç
- Aile Danışmanlığı Yaklaşımları
- Aile Danışmanlığı Rehberlik Ve Danışmanlık Becerileri
- Aile Danışmanlığında Kriz Yönetimi
- Meslek Etiği
- Meslekte Araştırma Teknikleri
- Aile Danışmanlığında Süpervizyon ve Vaka Sunumları
Süpervizyon eğitimi ve değerlendirme sınavının başarıyla tamamlanmamış olması durumunda aile danışmanlık sertifikası verilmez. Aile danışmanı sertifikası ile aile danışmanı unvanını kazanan kişiler çalıştıkları kurumlarda şu görev ve sorumlulukları yerine getirir:
- Danışmanlık hizmeti süresince üzerinde durulması gereken konuları belirlemek
- Anket gibi çeşitli araştırma yöntemlerini kullanarak aile bireyleri hakkında bilgi toplamak ve kayıtları raporlayıp saklamak
- Hamilelik, yeni doğum, finansal zorluklar, aile içi şiddet, hastalık, boşanma gibi süreçlerden kaynaklanan sorunların çözülmesi konusunda danışmanlık hizmeti vermek
- Madde bağımlılığı, çocuk suçları gibi konularda danışmanlık hizmeti vermek ve gerektiğinde yönlendirme yapmak
- Adli vakalarda bilirkişi olarak rapor sunmak
- Evlenmek ve çocuk sahibi olmayı planlayan çiftlere danışmanlık hizmeti vermek
Aile danışmanlığı hizmeti alan ailelerin davranış eğilimi şöyle olur:
- Diğer aile üyelerini daha iyi dinleme ve onların farklı görüşlerine saygı duyma
- Olaya veya duruma farklı bakış açısıyla yaklaşabilme
- Duygu ve düşünceleri, incitmeden açık ve net şekilde aktarabilme; diğer aile üyelerinin de bunu yapabilmesini sağlama
- Diğer aile bireylerini olduğu gibi kabul etme
Aile Danışmanlığı Sertifikası Alanların Yorumları
Aile danışmanlığı eğitimi, hem örgün eğitim hem de uzaktan eğitim şeklinde verilir. Uzaktan eğitim genellikle deneyimlenmemiş olmasından kaynaklanan tedirginlikle karşılanır. Uzaktan eğitim aile danışmanlığı sertifikası alanların yorumları uzaktan eğitimin verimli olduğu yönündedir. Uzaktan eğitim ile aile danışmanlığı eğitiminin faydalarını şöyle sıralayabiliriz:
- Uzaktan eğitimde odak noktasında olan şey öğrencinin ihtiyacıdır. Bu nedenle öğrenci süreçten daha çok verim alır.
- Uzaktan eğitim ekonomik bir eğitim şeklidir. Ulaşım, beslenme gibi ek maliyetlerin ortadan kalkması önemli ölçüde avantaj sağlar.
- Herhangi bir mekâna ve zaman dilimine bağlı olmak gerekmez. Bu yönüyle ekonomik olmasının yanı sıra iş yaşam dengesini sağlamaya da katkı sağlar.
- Eğitim içeriğine, eğitimden uzun süre geçtikten sonra da ulaşmak mümkündür.
- Eğitim dokümanları video ve PDF formatındadır. Dolayısıyla dijital ortamda saklamak hem kolay hem de daha ekonomiktir.
- Uzaktan eğitimin en önemli avantajlarından biri de esnekliktir. Eğitimden uzak kalmak zorunda kalan kişiler, eğitime daha sonradan katılım açığı kapatabilir.
Elbette uzaktan eğitim alan kişilerin olumlu yorum yapmasında eğitmenlerin akademik geçmişi, sektörde edindiği deneyimleri nasıl yansıttığı da etkilidir. Uzaktan eğitimde 7/24 hizmet alınması eğitim hizmetinin kaliteli olduğunu gösterir. Eğitim şekli olarak uzaktan eğitimi tercih edenlerin tüm bu noktaları göz önünde bulundurması önem taşır.
Uzaktan eğitim süreci pek çok açıdan verimli ve faydalı olsa da her kurumun verdiği uzaktan eğitim aynı kalitede olmayabilir. Eğitimin beklentiyi karşılayabilmesi için şu sorulara önceden yanıt bulunması önem taşır:
- Eğitmen kimdir? Alanda ne kadar deneyimli?
- Eğitim videolarına erişim sağlama süresi nedir?
- Hangi konu başlıkları üzerinde durulacak?
- Gün boyunca müşteri hizmetlerinden hizmet almak mümkün mü?
- Videoların dışında eğitim dokümanları da var mı?
Sonuç olarak
Aile danışmanlığı sertifikası alanlar nerelerde çalışabilir, aile danışmanının görevleri nelerdir, nasıl işler yapar gibi aile danışmanlığına dair önemli konulara açıklık getirdik. Sağlıklı bir ailenin, sağlıklı bir birey; sağlıklı bir bireyin ise sağlıklı toplum demek olduğunu söyleyebiliriz. Bu zincirin halkasının bozulmaması açısından aile danışmanlığı değerli bir meslektir.
Siz de üniversite veya MEB onaylı aile danışmanlığı sertifikası ile aile danışmanı olarak çalışmak mı istiyorsunuz? Bahsettiğimiz şartları sağlıyorsanız ve uzaktan eğitim ile gelen fırsatlarla tanışmak istiyorsanız eğitim sayfamızdaki detayları incelemenizi öneririz. Zaman konusunda hassassanız, vakit kaybetmek istemiyorsanız aynı sayfadaki bilgi formunu doldurabilirsiniz.
