Sosyoloji, Türkiye üniversitelerinde yer alan önemli bir dalıdır. Halk arasında toplum bilimi olarak bilinen bu bölümü okuyanlar sosyolog unvanını elde eder. Peki, sosyolog aile danışmanı olabilir mi? Bu yazımızda bölüm mezunları için merak konusu olan bu konuya açıklık getirdik.
Sosyoloji bilimi, toplum ve birey arasındaki ilişkiyi inceler. Bu bilim dalı üzerine eğitim alan kişiler toplumsal gerçekliği anlamış olur. Bu yetkinlikle toplum ve insanla ilgili her alanda çalışabilir. Dolayısıyla bir sosyolog aile danışmanlığı da yapabilir. Elbette bunun için belirli şartların sağlanması önem taşır.
Sosyoloji Mezunları Aile Danışmanı Olabilir Mi?
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından yayımlanan Aile Danışmanlığı Yönetmeliği 14. maddesi sosyologlar terapist olabilir mi sorusuna yanıt niteliğindedir. Elbette madde belirli şartları gerektirir. Öncelikli şart programdan mezun olmaktır. Fakültelerin Sosyoloji bölümünden mezun olan kişilerin aile danışmanı, bir başka ifadeyle aile terapisti olabilmesi için üniversite ya ada MEB onaylı aile danışmanlığı sertifikası alması gerekir.
Bir sosyoloji mezunu olarak aile danışmanlık sertifikası almak için, üniversiteler ve eğitim kurumları tarafından aile danışmanlığı sertifika eğitimi adıyla düzenlenen eğitimlere katılmalısınız. Aile danışmanlığı kursu veya üniversiteler tarafından verilen eğitimleri almak için şu bölümlerden mezun olmak gereklidir: Sosyal Hizmet, Sosyoloji, Çocuk Gelişimi, Psikoloji, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik, Hemşirelik, Tıp.
Aile danışmanlığı eğitimi veren üniversiteler elbette kaliteli eğitim verir; fakat yüksek ücretleri ve MEB değil, YÖK (Yükseköğretim Kurumu) onaylı sertifika vermesi nedeniyle avantajlı olmayabilir. Aile danışmanı olmak için özel sektörde eğitim veren bir kuruluşu tercih edebilirsiniz. Bu noktada eğitimin en az üç yüz saati teorik olmak üzere toplamda 450 saat olması gerektiğinin altını çizmeliyiz.
İlgili yönetmelikte belirtilen süre eğitimi almayan, süpervizyon eğitimini tamamlamayan ve eğitim sonunda gerçekleştirilen aile danışmanlığı sınavı sonunda geçerli notu alamayan kişilerin sertifika olması söz konusu olamaz. Aile danışmanlığı eğitiminde ele alınan konu başlıkları, yani aile danışmanlığı eğitim konuları genel hatlarıyla şu şekildedir:
- Aile Yapısı Nedir
- Aile Olmak
- Gelişim Alanları
- Uyum Problemleri
- Yaşlılıkta Görülen Uyum Problemleri
- Çocuk Hakları
- Çocuk Hukuku
- Çift İlişkisini Etkileyen Unsurlar
- Aile Danışmanlığında Terapötik Süreç
- Aile Danışmanlığında Yaklaşımlar
- Temel Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Becerileri
- Aile Danışmanlığı Sürecinde Kriz Yönetimi
- Danışmanlık Meslek Etiği
- Araştırma Teknikleri
- Aile Danışmanlığında Süpervizyon- Vaka Sunumu
Mezun olmadan aile danışmanlığı eğitimi ve aile danışmanlığı sertifikası alıp alamayacağınızı merak ediyorsanız hemen belirtilelim. Eğitim almak için ilgili lisans programlarına kayıtlı bir öğrenci olmanız yeterlidir; fakat sertifika almak için mezuniyet belgesine sahip olmanız şarttır. Aile danışmanlığı alanında yüksek lisans yapmış olmanız eğitimden muaf olduğunuzu gösterir.
Açık Öğretim Sosyoloji Mezunları Aile Danışmanı Olabilir Mi?
Açık öğretimde Sosyoloji bölümünde eğitim alan ve mezun olmuş kişilerin aile danışmanlığına dair en çok merak ettiği konulardan biri aile danışmanı olup olamayacağıdır. Yazımızın başında belirttiğimiz gibi Sosyoloji bölümü mezunlarının eğitim almak ve sertifikaya sahip olmak koşuluyla aile danışmanı olması mümkündür. Bu durum hem açık öğretim hem de örgün öğretim için geçerlidir. Bir sosyolog olarak aynı zamanda aile danışmanı olabilirsiniz.
Aile Danışmanı Arayan Kurumlar
Sosyoloji veya diğer bölümlerden mezun olmuş, eğitim ve aile danışmanı sertifikası almış bir birey olarak pek çok kurum ve kuruluşta çalışabilirsiniz. Ne var ki, bu durum kamu sektörü için geçerli değildir. Aile danışmanının kamu sektörüne aile danışmanı olarak atanması söz konusu değildir.
Devlette aile danışmanlığı yapmak istiyorsanız KPSS’ye (Kamu Personeli Seçme Sınavı) girerek almış olduğunuz puanla mezun olduğunuz bölüm için boş olduğu belirtilen kadrolara başvurmalısınız. Bakanlık belirli dönemlerde, Aile Sosyal Destek Programı (ASDEP) kapsamında; 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4/B statüsünde istihdam etmek üzere sözleşmeli personel alımı yapabilir.
Esasında kamu sektöründe aile danışmanlığı yapmanın mümkün olmaması çok olumsuz bir durum değildir. Çünkü aile danışmanı bilgi ve becerilerini özel sektörde daha fazla gösterebilir ve kendini geliştirme, meslekte ilerleyebilme fırsatı yakalar. Sosyolog aile danışmanı görev ve sorumluluklarını yerine getirebileceği, zaman zaman aile danışmanı arayan kurumlar şunlardır:
- Rehabilitasyon ve Özel Eğitim Merkezi
- Aile mahkemeleri (bilirkişi)
- Kadın ve aile sağlığı merkezleri
- Bakanlıkların il merkez müdürlükleri
- Özel aile danışma merkezi
- Belediyelerin aile ve toplum sağlığı merkezleri
- Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü’ne (SHÇEK) bağlığı aile danışmanlığı merkezleri
Sosyolog Aile Danışmanı Ne İş Yapar?
Sosyoloji veya diğer bölümlerden mezun olan aile danışmanının görevleri, danışan aile bireylerinin sorunlarına bütüncül bir bakış açısıyla yaklaşarak danışmanlık hizmeti vermektir. Danışmanlık hizmetinin konusu her zaman çocuklu çiftlerin yaşadığı sorunlar değildir. Bir aile danışmanı; tek ebeveynli çocuklara, çeşitli nedenlerle ilişkisinde sorun yaşayan çiftlere, evlenmeyi planlayan çiftlere de danışmanlık hizmeti verir.
Genel olarak aile danışmanı görev ve sorumluluklarını şöyle sıralayabiliriz:
- Aile bireyleriyle yapacağı görüşmeyi organize ederek hangi konular üzerinde durması, hangi yaklaşımları kullanması gerektiğine karar vermek
- Aile bireylerini daha iyi çözümleyebilmek için gözlem yapmak veya test gibi yazılı yöntemlerden yararlanmak
- Çeşitli nedenlerle oluşan sorunların üstesinden gelme konusunda aile bireylerine yol gösterme
- Gerektiğinde aileyle ilgili öğretmen, doktor gibi kişilerle iletişim kurma
- İhtiyaç olması durumunda aile bireylerini psikiyatrist gibi uzmanlara yönlendirmek
- Adli vakalarda mahkemeye bilirkişi raporu sunmak
Sosyolog Aile Danışmanı Maaşı Ne Kadar?
Bir aile danışmanı ortalama altı bin civarı maaş alır. Ortalama miktar bu şekilde olsa da net maaş bilgisi vermemiz doğru olmayacaktır. Çünkü maaşı belirleyen en önemli unsur kurumun uyguladığı politikadır. Sosyolog aile danışmanı alımı yapan bir kuruma başvuruda bulunduğunuzda, ortalama olarak belirttiğimiz miktarın altında veya üstünde ücret teklifiyle karşılaşmanız olasıdır.
Sonuç olarak;
Aile danışmanı nasıl olunur, sosyolog aile danışmanı olabilir mi gibi sorulara yanıt arayan Sosyoloji bölümü mezunları için yol gösterici bilgiler paylaştık. Aile danışmanı olma şartları eğitim ve sertifikadır. Sosyoloji veya ilgili diğer bölümlerden mezunsanız aile danışmanlığı sertifika programı kapsamında aile terapisti eğitimi alabilirsiniz. Uzaktan eğitim aile danışmanlığı hakkında daha kapsamlı bilgiye ihtiyaç duyuyorsanız sayfamızı inceleyebilirsiniz.